Алматы облысының әлеуметтік серіктестік және әлеуметтік-экономикалық және еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі үшжақты комиссиясының 2020 жылғы 09 шілдедегі №2 Хаттамасына сәйкес «Алматы кәсіподақтарының одағы» аймақтық кәсіподақтар бірлестігі (бұдан әрі – АКО АКБ) COVID-19 пандемиясына байланысты мүше ұйымдарды оқыту үрдісі еңбек заңнамасын және қолданыстағы әлеуметтік диалог нысандарын қолданудың нақты мәселелері мен жағдайлары бойынша қашықтықтан кеңес беру түріне көшті. АКО КАБ-нің маңызды міндеті - кәсіподақ құрылымының барлық буындарының тиімді ақпараттық қызметі үшін жағдай жасау, кәсіподақ мүшелерін уақтылы және сенімді ақпаратпен қамтамасыз ету. Кәсіподақтар одағының веб-сайты мүше ұйымдардың негізгі жұмыс бағыттарын, әсіресе жұмысшыларды әлеуметтік-экономикалық қорғау, кәсіподақ қозғалысын реформалау, Кәсіподақтардың ірі қоғамдық-саяси іс-шараларға қатысу мәселелері, алқалы органдардың отырыстары туралы ресми материалдарды және басқаларды жан-жақты қамтиды. АКО КАБ еңбекшілердің мүдделерін қорғаудың негізгі формаларының бірі ретінде кәсіподақ активін оқытуға көп көңіл бөледі. COVID-19 пандемиясына байланысты оқыту үдерісі еңбек заңнамасы мен қолданыстағы әлеуметтік диалог нысандарын қолданудың нақты мәселелері мен жағдайлары бойынша қашықтықтан кеңес беру нысанына айналды. Мүше ұйымдардың аппараттары іс жүзінде ҚР Бас санитарлық дәрігерінің бұйрығына сәйкес қашықтан жұмыс режиміне ауыстырылды. Төтенше жағдай кезеңінде шет қалмай, жұмысын жалғастырып, өздерінің кәсіподақ мүшелеріне барлық мүмкін болатын материалдық көмек пен моральдық қолдау көрсетіп отырған мүше ұйымдардың жұмысын атап өту қажет. Мысалы, «Медик» кәсіподағы, карантин кезеңінде отбасыларын, балаларын тастап кетуге мәжбүр болған және медициналық мекемелерде жұмысын жалғастырған, облыста тұратын көптеген медицина қызметкерлеріне жан-жақты көмек көрсетті. Осылайша, қызметкерлерге қонақ үйлерде, жатақханаларда орын бөлінді және олар үшін пәтерлер жалға алынды (әкімдіктер, қайырымдылық қорлар). Тамақтандыруды кәсіподақ ұйымы қамтамасыз етті (бір адамға 10 мың теңгеден 30 мың теңгеге дейін). Сондай-ақ азық-түлік жиынтықтары, қорғаныс құралдары (антисептиктер) және жеке гигиена құралдары сатып алынды. Осы кезеңде медициналық қызметкерлерді (дәрігерлер, медбикелер, фельдшерлер, санитаркалар, жүргізушілер) қолдау үшін әр түрлі жағдайларда 10 000-нан 50 000 теңгеге дейін қаражат бөлінді. Бастапқы кәсіподақ ұйымы үшін пациенттерді, COVID – 19 және пневмониямен ауырғандарды емдеу үшін ылғалдандыру және оттегімен қамтамасыз етуге қажетті баллондарға арналған реттеушілер 440,000 мың теңгеге сатып алынды. Төтенше жағдай мен карантин кезеңінде жұмыскерлерді әлеуметтік қорғау, жұмыстың шиеленістігін төмендету мақсатында, форс-мажор жағдайлары кезінде, мысалы, жұмыс беруші мен қызметкердің еркіне байланысты емес себептер бойынша бос тұрып қалу кезінде ұжымдық шарттарға ең төменгі жалақы мөлшеріндегі төлемді қосу ұсынылды. Пандемия кезінде жұмсалған жалпы сома шамамен 1 миллион теңгені құрады. (COVID - 19) Пандемияға байланысты Алматы облысының білім беру қызметкерлері кәсіподағы білім беру қызметкерлеріне жұмыс орындарда кез-келген қауіптің алдын алу үшін қажетті санитарлық-гигиеналық жағдай жасады. Осы жылдың сәуір айынан бастап барлық орта білім беру ұйымдары қашықтықтан оқытуға көшірілді. Карантин кезеңінде облыстың білім беру қызметкерлері кәсіподағының мүше ұйымдары өздерінің кәсіподақ мүшелеріне қайырымдылық көмек көрсету бойынша бірқатар жұмыстар атқарды. Осылайша, мысалы: Жамбыл ауданының кәсіподақтары көпбалалы отбасыларға азық- түлік жиынтығы мен жеке гигиена құралдарын сатып алуға 200 000 теңге бөлді. Талғар ауданы кәсіподағының филиалдары карантин кезеңінде ардагерлерге, зейнеткерлерге, кәсіподақ мүшелеріне, бастауыш сынып мұғалімдеріне 3 150 000 теңге көлемінде қаражат түрінде материалдық көмек көрсетті. Еңбекшіқазақ ауданы кәсіподағының филиалдары аз қамтылған және көп балалы отбасыларға, Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне, кәсіподақ мүшелері - мұғалімдерге азық-түлік жиынтықтарын сатып алуға 1 100 000 теңге көлемінде қаражат бөлді. Іле ауданының кәсіподақтары кәсіподақ мүшелеріне -1 780 000 теңге көлемінде қайырымдылық көмек көрсетті. Ұйғыр ауданы өзінің ардагерлеріне, зейнеткерлеріне және кәсіподақ мүшелеріне 586 000 теңге бөлді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының COVID-19 пандемиясын жариялауына байланысты бүкіл Қазақстан бойынша төтенше жағдай енгізілді. 16 наурыздан бастап мемлекеттік қосымша білім беру ұйымдарының қызметі тоқтатылды. Бұл балалар мен жасөспірімдерге арналған сарайлар - музыка, өнер мектептері, және т.б. Сәуір айынан бастап барлық орта білім беру мекемелері қашықтықтан оқытуға көшті. COVID-19 төтенше жағдайы кезінде Алматы агроөнеркәсіптік кешені мен мемлекеттік мекемелері жұмысшыларының кәсіподағы (бұдан әрі - АӨК) облыс азаматтарының өмірі мен денсаулығын қорғау бойынша күшейтілген жұмыс атқарады. АӨК кәсіподағы жұмыс берушілермен бірлесе отырып, Сарқанд ауданының көпбалалы отбасыларына, аз қамтылған отбасыларына, зейнеткерлеріне және мүгедектеріне азық-түлік себеті түрінде материалдық көмек көрсетті. «Халық» қайырымдылық қорының қолдауымен, шағын бизнеспен бірге 383 отбасыға 6 миллион 500 мың теңге және жеке гигиена құралдарына 1 млн. теңге көлемінде демеушілік көмек көрсетілді. АКО мүше ұйымдары және оның құрылымдық бөлімшелері кәсіподақ мүшелерінің өміріндегі барлық келеңсіздіктер мен қайғылы оқиғаларға жауап берді. Төтенше жағдай кезеңінде өмірлік қиын жағдайға түскен кәсіподақ мүшелеріне (аз қамтылған отбасылар, көп балалы отбасылар, Ұлы Отан соғысының ардагерлері, зейнеткерлер және т.б.) қайырымдылық көмек көрсетілді.
Төраға Қ.Қаратаев